Ακμή
Η ακμή είναι νόσος της εφηβικής ηλικίας που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων. `Ετσι η νόσος εντοπίζεται σε περιοχές πλούσιες σε σμηγματογόνους αδένες (κυρίως πρόσωπο-μέτωπο-ράχη). Η ακμή υποχωρεί βαθμιαία στην ενήλικο ζωή.
Η ακμή εμφανίζεται μεταξύ των ηλικιών 14-17 ετών για τα κορίτσια και 16-19 για τα αγόρια. Υποχωρεί στις περισσότερες περιπτώσεις μέχρι την ηλικία των 20 ετών, σε λιγότερες μέχρι τα 25 και σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να επιμένει μέχρι την ηλικία των 40 ετών ή και περισσότερο. Σε ορισμένα άτομα, ιδίως γυναίκες, η ακμή μπορεί να μην εμφανιστεί στην εφηβεία αλλά μετά το 20 έτος.
Το καλοκαίρι παρατηρείται βελτίωση της ακμής στο 60% των περιπτώσεων, καμία βελτίωση στο 20% και επιδείνωση στο άλλο 20%. Για τη διατροφή υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις που σήμερα φαίνεται να συγκλίνουν στο ότι η διατροφή δεν επηρεάζει την ακμή.
Που οφείλεται η ακμή;
Η αιτιολογία της ακμής είναι πολυπαραγοντική. Από τους παράγοντες που εμπλέκονται στην ακμή είναι η ηλικία, η διατροφή, το κλίμα, το περιβάλλον, το stress και ο αποικισμός των σμηγματογόνων αδένων από το κορυνοβακτηρίδιο της ακμής. Γενετική (κληρονομική) προδιάθεση και ενδοκρινικοί παράγοντες είναι επίσης σημαντικά. Στην ακμή παρατηρείται αυξημένη παραγωγή του σμήγματος και διαφορές στη λιπιδιακή του σύνθεση.
Το Propionobacterium (ή Corynebacterium) acnes βρίσκεται στο εσωτερικό των σμηγματογόνων θυλάκων (αναερόβιες συνθήκες) όπου παράγει λιπάσες οι οποίες θεωρούνται ουσιαστικοί παράγοντες στην παθογένεια της ακμής. Αρχικώς παρατηρείται απόφραξη του στομίου του τριχοσμηγματογόνου πόρου. Το σμήγμα και τα λιπαρά οξέα δρουν ερεθιστικά και δημιουργούν τις βλάβες της ακμής.
Η αιτιολογία της ακμής είναι πολυπαραγοντική. Από τους παράγοντες που εμπλέκονται στην ακμή είναι η ηλικία, η διατροφή, το κλίμα, το περιβάλλον, το stress και ο αποικισμός των σμηγματογόνων αδένων από το κορυνοβακτηρίδιο της ακμής. Γενετική (κληρονομική) προδιάθεση και ενδοκρινικοί παράγοντες είναι επίσης σημαντικά. Στην ακμή παρατηρείται αυξημένη παραγωγή του σμήγματος και διαφορές στη λιπιδιακή του σύνθεση.
Το Propionobacterium (ή Corynebacterium) acnes βρίσκεται στο εσωτερικό των σμηγματογόνων θυλάκων (αναερόβιες συνθήκες) όπου παράγει λιπάσες οι οποίες θεωρούνται ουσιαστικοί παράγοντες στην παθογένεια της ακμής. Αρχικώς παρατηρείται απόφραξη του στομίου του τριχοσμηγματογόνου πόρου. Το σμήγμα και τα λιπαρά οξέα δρουν ερεθιστικά και δημιουργούν τις βλάβες της ακμής.
Τι είναι η κυστική ακμή;
Είναι ένας χρόνιος τύπος ακμής που χαρακτηρίζεται από την παρουσία κύστεων και ανώμαλη ουλοποίηση που συνολικά δείχνουν μία βαριά εικόνα ακμής. Η κυστική ακμή είναι συχνότερη στους άντρες και αρχίζει μετά τα 18 (18-30 ετών). Οι βλάβες επεκτείνονται στον αυχένα, τον κορμό, τα άνω άκρα, τους γλουτούς. Η χρονιότητα (σε πολλές περιπτώσεις η κατάσταση μπορεί να κρατήσει και 20 χρόνια) και η βαρύτητα της κατάστασης έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δύσμορφων ουλών.
Είναι ένας χρόνιος τύπος ακμής που χαρακτηρίζεται από την παρουσία κύστεων και ανώμαλη ουλοποίηση που συνολικά δείχνουν μία βαριά εικόνα ακμής. Η κυστική ακμή είναι συχνότερη στους άντρες και αρχίζει μετά τα 18 (18-30 ετών). Οι βλάβες επεκτείνονται στον αυχένα, τον κορμό, τα άνω άκρα, τους γλουτούς. Η χρονιότητα (σε πολλές περιπτώσεις η κατάσταση μπορεί να κρατήσει και 20 χρόνια) και η βαρύτητα της κατάστασης έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δύσμορφων ουλών.
Πως θεραπεύεται η ακμή;
Γενικά μέτρα. Ο δερματολόγος ενημερώνει τον πάσχοντα ότι διατίθενται σήμερα θεραπείες που μπορούν να ελέγξουν τις εξάρσεις αλλά δεν υπάρχει ριζική θεραπεία κατά της ακμής. Επομένως η καλή συνεργασία του πάσχοντα είναι απαραίτητη, αφού η θεραπεία ουσιαστικά θα διαρκέσει όσο και η ακμή.
Δίαιτα. Από ορισμένους δερματολόγους συστήνεται αποφυγή βαριάς κουζίνας και λιπαρών φαγητών αν και, όπως είπαμε, η διατροφή δεν θεωρείται πλέον ότι παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην ακμή.
Καλλυντικά. Υπάρχουν σήμερα στο εμπόριο αρκετά καλλυντικά που θεωρούνται κατάλληλα για το δέρμα με ακμή. Όλα τα καλλυντικά προϊόντα με λιπαρή βάση αποκλείονται.
Πλύσιμο. Το πλύσιμο με υγρό καθαριστικό θεωρείται χρήσιμο στην ακμή για την απομάκρυνση του σμήγματος. Η χρήση αντισηπτικών έχει αποδειχτεί ότι δεν προσφέρει βοήθεια, αφού το μικροβιακό αίτιο βρίσκεται βαθιά στους τριχοσμηγματογόνους αδένες.
"Καθαρισμός προσώπου". Η διαδικασία "καθαρισμού προσώπου" αντενδείκνυται, όπως και η σύνθλιψη, πίεση, ξύσιμο των βλαβών της ακμής, γιατί με παρόμοιους χειρισμούς μπορεί να παρατηρηθεί βαριά επιδείνωση της ακμής, με ουλοποιημένες βλάβες και παραμορφώσεις.
Τοπική θεραπεία της ακμής. Η τοπική θεραπεία ενδείκνυται για τις ελαφρές μορφές ακμής όπου μπορεί να έχουμε φαγέσωρες (μπιμπίκια, σπυράκια) και επιφανειακές μόνον φλύκταινες (φουσκάλες). Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται τοπικά είναι το αζελαϊκό οξύ, το ρετινοϊκό οξύ, το υπεροξείδιο του βενζολίου και τα αντιμικροβιακά όπως η ερυθρομυκίνη και η κλινδαμυκίνη. Ορισμένοι χρησιμοποιούν και κορτιζόνη τοπικά.
Συστηματική (από του στόματος) θεραπεία της ακμής. Οι ασθενείς με μέτρια και βαριά ακμή έχουν ανάγκη συστηματικής θεραπείας, συνδυαζόμενης συνήθως με κάποιο τοπικό θεραπευτικό σχήμα. Στη συστηματική θεραπεία ανήκουν αρχικά τα αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες, ερυθρομυκίνη) για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα αντιβιοτικά αντιμετωπίζουν το προπιονοβακτηρίδιο της ακμής. Το ισχυρότερο φάρμακο για τις σοβαρές περιπτώσεις ακμής είναι η ισοτρετινοίνη η οποία χορηγείται με έγκριση και σχετική υπογραφή του ασθενούς γιατί είναι τερατογόνο. Η συστηματική (από του στόματος) χορήγηση κορτιζόνης χρησιμοποιείται επίσης σε βαριές περιπτώσεις ακμής. Το αντιανδρογόνο οξική κυπροτερόνη (cyproterone acetate) χορηγείται σε γυναίκες με καλά αποτελέσματα, συνδυαζόμενο με οιστρογόνο, στο ειδικό αντισυλληπτικό - ενδοκρινολογικό σκεύασμα Gynofen-35.
Γενικά μέτρα. Ο δερματολόγος ενημερώνει τον πάσχοντα ότι διατίθενται σήμερα θεραπείες που μπορούν να ελέγξουν τις εξάρσεις αλλά δεν υπάρχει ριζική θεραπεία κατά της ακμής. Επομένως η καλή συνεργασία του πάσχοντα είναι απαραίτητη, αφού η θεραπεία ουσιαστικά θα διαρκέσει όσο και η ακμή.
Δίαιτα. Από ορισμένους δερματολόγους συστήνεται αποφυγή βαριάς κουζίνας και λιπαρών φαγητών αν και, όπως είπαμε, η διατροφή δεν θεωρείται πλέον ότι παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην ακμή.
Καλλυντικά. Υπάρχουν σήμερα στο εμπόριο αρκετά καλλυντικά που θεωρούνται κατάλληλα για το δέρμα με ακμή. Όλα τα καλλυντικά προϊόντα με λιπαρή βάση αποκλείονται.
Πλύσιμο. Το πλύσιμο με υγρό καθαριστικό θεωρείται χρήσιμο στην ακμή για την απομάκρυνση του σμήγματος. Η χρήση αντισηπτικών έχει αποδειχτεί ότι δεν προσφέρει βοήθεια, αφού το μικροβιακό αίτιο βρίσκεται βαθιά στους τριχοσμηγματογόνους αδένες.
"Καθαρισμός προσώπου". Η διαδικασία "καθαρισμού προσώπου" αντενδείκνυται, όπως και η σύνθλιψη, πίεση, ξύσιμο των βλαβών της ακμής, γιατί με παρόμοιους χειρισμούς μπορεί να παρατηρηθεί βαριά επιδείνωση της ακμής, με ουλοποιημένες βλάβες και παραμορφώσεις.
Τοπική θεραπεία της ακμής. Η τοπική θεραπεία ενδείκνυται για τις ελαφρές μορφές ακμής όπου μπορεί να έχουμε φαγέσωρες (μπιμπίκια, σπυράκια) και επιφανειακές μόνον φλύκταινες (φουσκάλες). Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται τοπικά είναι το αζελαϊκό οξύ, το ρετινοϊκό οξύ, το υπεροξείδιο του βενζολίου και τα αντιμικροβιακά όπως η ερυθρομυκίνη και η κλινδαμυκίνη. Ορισμένοι χρησιμοποιούν και κορτιζόνη τοπικά.
Συστηματική (από του στόματος) θεραπεία της ακμής. Οι ασθενείς με μέτρια και βαριά ακμή έχουν ανάγκη συστηματικής θεραπείας, συνδυαζόμενης συνήθως με κάποιο τοπικό θεραπευτικό σχήμα. Στη συστηματική θεραπεία ανήκουν αρχικά τα αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες, ερυθρομυκίνη) για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα αντιβιοτικά αντιμετωπίζουν το προπιονοβακτηρίδιο της ακμής. Το ισχυρότερο φάρμακο για τις σοβαρές περιπτώσεις ακμής είναι η ισοτρετινοίνη η οποία χορηγείται με έγκριση και σχετική υπογραφή του ασθενούς γιατί είναι τερατογόνο. Η συστηματική (από του στόματος) χορήγηση κορτιζόνης χρησιμοποιείται επίσης σε βαριές περιπτώσεις ακμής. Το αντιανδρογόνο οξική κυπροτερόνη (cyproterone acetate) χορηγείται σε γυναίκες με καλά αποτελέσματα, συνδυαζόμενο με οιστρογόνο, στο ειδικό αντισυλληπτικό - ενδοκρινολογικό σκεύασμα Gynofen-35.
Σε σοβαρές περιπτώσεις ακμής ή όταν ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στις άλλες θεραπείες μπορεί να χορηγηθεί ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό φάρμακο, η ισοτρετινοίνη. Η ισοτρετινοίνη αντιμετωπίζει σχεδόν όλους τους μηχανισμούς που προκαλούν ακμή και στο 70% των ασθενών μπορεί να προσφέρει μόνιμη ίαση. Το 30% αυτών που λαμβάνουν το φάρμακο υποτροπιάζει και σ αυτούς το φάρμακο μπορεί να επαναχορηγηθεί. Το φάρμακο δεν αναστέλλει την ανάπτυξη, μπορεί όμως να επηρεάσει παροδικά τα λιπίδια και την ηπατική λειτουργία, μεταβολές που είναι αναστρέψιμες με την ελάττωση της δόσης ή τη διακοπή του φαρμάκου, γι αυτό και απαιτείται εργαστηριακός έλεγχος πριν και μετά τη χορήγηση του. Μπορεί επίσης να προκαλέσει παροδική επιδείνωση της ακμής στην αρχή της θεραπείας. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν ξηρότητα δέρματος και βλεννογόνων (χειλέων) κατά τη διάρκεια της θεραπείας, που αντιμετωπίζεται εύκολα με ενυδατικούς παράγοντες. Το φάρμακο είναι τερατογόνο γι αυτό πρέπει να αποφεύγεται η εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια της αγωγής και 1 μήνα μετά την διακοπή της. Η αγωγή συνήθως διαρκεί 4-6 μήνες μπορεί όμως να διαρκέσει και περισσότερο. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα πρέπει να αποφεύγεις την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και να φοράς αντηλιακό.
Ακόμη και μετά από επιτυχημένη θεραπεία της ακμής απαιτείται αγωγή συντήρησης με σκοπό να προληφθούν οι υποτροπές.
Με αυτή την πληθώρα θεραπευτικών παραγόντων είναι απαράδεκτο φαινόμενο σήμερα να βλέπουμε άτομα που έχουν σημαδευτεί σωματικά και ψυχολογικά από ουλές ακμής
Με αυτή την πληθώρα θεραπευτικών παραγόντων είναι απαράδεκτο φαινόμενο σήμερα να βλέπουμε άτομα που έχουν σημαδευτεί σωματικά και ψυχολογικά από ουλές ακμής
Πηγή: http://www.paidiatros.gr
*Υπάρχουν βεβαίως και φυτικοί τρόποι αντιμετώπισης της παθήσεως. Μπορείτε να προμηθευθείτε προϊόντα αλόης, σε συνδυασμό με σκευάσματα που έχουν σαν βάση τον άργυρο. Πάντα βέβαια να αναζητάτε πιστοποιημένα προϊόντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου